Salonboten Amsterdam in de knel

Bijkomende problemen voor bedrijfsvoering rondvaartondernemers van klassieke rondvaartschepen in Amsterdam door regelgeving en vergunningstelsel. Banken zijn terughouden of zelfs negatief in verstrekking voor leningen voor verduurzaming schepen als de vergunningstijd nog maar kort is.

Mede door het onzekere voortbestaan van een bedrijf door looptijden van acht jaar van vergunningen wordt een lening nogal eens geweigerd. Het aanpassen van een salonboot naar elektrisch kost al snel 150 tot 200.000 euro. Voor kleine ondernemers is dat een enorme uitgaven. Dit naast het elektrisch moeten bevoorraden van je schip in Amsterdam. En bijna onmogelijk om daar een lening voor te krijgen als het onzeker is of je over drie jaar wel een nieuwe vergunning krijgt voor ligplaats of varen in de grachten.

Vergroenen

Sacha Emmerik mede-eigenaar met Alfred Vellekoop van Rederij Bell is groot voorstander van vergroenen van de vloot. In 2015 liep hij al voorop om ook zonne-energie toe te passen op de Belle van Zuilen. Vanwege dat initiatief kreeg hij zelfs een vergunning met onbeperkte tijd. Echter een jaar later bleek dat in bepaalde tijd te veranderen door het veranderen van het vergunningstelsel door gemeente Amsterdam. Daar lopen nu nog rechtszaken voor bij de Raad van State.  Emmerik is huiverig en weet eigenlijk niet goed hoe hij de laatste tweeboten moet verduurzamen door het onlangs door Amsterdam afgekondigde besluit. In 2025 moeten schepen elektrisch zijn en sommige schepen hebben een jaar uitstel zoals de Adelina.

De salonboot Adeline is de volgende die voor elektrisch op de lijst staat bij Emmerik, in 1926 gebouwd en ruim 20 meter lang en breedte van 3,62 meter. En daar begint het complexe probleem dat nog eens groter word door het uitgestrekte vaargebied. Stage V met nabehandeling is al helemaal niet mogelijk. Om het schip elektrisch te maken moet het volledige interieur op de schop, maanden buiten gebruik. Schroefas en John Deer van 130 pk er uit, vervolgens voldoende plaats vinden voor accu’s. De accu’s moeten ook nog eens de catering van stroom voorzien en vanwege lange vaartochten buiten Amsterdam, minimaal tien uur, ofwel zware accu’s met hogere capaciteit. Qua ruimte een grote puzzel op een klein schip.

Minimaal verbruik

De diesel motor gebruikt in grachten maar 4 liter per uur, dat is gemiddeld per jaar 80 x 3uur x 4 liter is 960 liter. De klassieke salonboten hebben gemiddeld maar ongeveer 80 vaardagen per jaar. Daar knelt het al met terugverdienen van de investering daar is al snel 15 jaar voor nodig. Daarbij komt nog eens de vraag zijn wij wel degenen waarom dat nieuwe vergunningstelsel ingevoerd moet worden? Een van de reden van Amsterdam is overlast van passagiers en plat vermaak. Wij varen met familie, bedrijven , trouwen en zelfs begrafenissen, ofwel nauwelijks met toeristen die volgens de gemeente Amsterdam voor overlast zorgen, alleen Nederlanders.

Waar Emmerik ook raar van opkijkt is dat de klassieke schepen met zo weinig vaaruren ten opzichte van de doorlopend varende rondvaartboten zo’n enorme investering moeten doen. “Als je op het IJ kijkt en in de grachten varen er veerponten volcontinu op gasolie en tegenwoordig een klein deel ook hybride.” Waternet vaart met werkschepen op gasolie evenals politie, havendienst (bio brandstof) en brandweer. Zij hebben allemaal een vrijstelling. Zijn reactie hierop is dan ook: “De overheid niet en wij wel? Wij pleiten voor het varen erfgoed dan ook voor een ander beleid.”

Stichting SalonVloot

De ANBI Stichting SalonVloot (SVA) Amsterdam is in 2023 daarvoor opgericht, naar aanleiding van het gewijzigd rondvaart beleid van de gemeente Amsterdam. Nieuw beleid is goed maar een eerlijke behandeling van maritiem erfgoed is nog beter, zij maken zich dan ook hard om de 26 ingeschreven klassieke salonschepen te behouden voor de grachten.

“Hun eigenaren zien de drukte en overlast toenemen op de gracht waaraan zij part noch deel aan hebben,” zegt voorzitter SVA, Reinhard Spronk. “Door het gewijzigde beleid van de gemeente Amsterdam is juist het bestaansrecht van deze schepen in gevaar gebracht. Geen van deze boten dragen bij aan de drukte op het water van Amsterdam.” Deze veelal mooie historische salonboten richten zich voornamelijk op gastheerschap voor de private en zakelijke rondvaart.

Maatregelen

De gemeente Amsterdam neemt diverse maatregelen stellen diverse woordvoerders om de luchtkwaliteit te verbeteren. Vanaf 1 januari 2025 moeten passagiersvaartuigen emissievrij varen. Dit beleid is sinds 2013 bekend. Voor reders is tot 2015 een subsidieregeling beschikbaar gesteld om te verduurzamen.

Er worden maximaal 550 vergunningen uitgegeven voor de rondvaart. “Het volumebeleid is een belangrijk onderdeel van het beheersen van de bezoekerseconomie.”  De doelstellingen zijn: Garanderen van een vlotte en veilige doorvaart en het verminderen van drukte en overlast op het water om de leefbaarheid in de stad bevorderen. “Rondvaarten zijn een typische toeristische trekpleister, waarbij salonvaartuigen een gemengd publiek bedienen, net als andere rondvaartboten. Deels Nederlandse toeristen en dagjesmensen.”

Schult ligt bij iedereen

“In Amsterdam draagt iedereen bij aan de reductie van uitstoot in de stad.” Dat betekent dat wij een inspanning vragen van alle voer- en vaartuigen van brom-snorfietsen, bestelbusjes, passagiersvaart tot pleziervaart.  “Hoewel het effect per individuele reder beperkt lijkt, heeft de totale bijdrage van uitstootvrij varen een aanzienlijk effect op de totale mobiliteitsemissies.” De ene voer- of vaartuigeigenaar zal meer rij/vaar uren hebben dan de ander. Helaas geeft de woordvoering geen antwoord op vragen over andere overheids- (semi) vaartuigen en niet kunnen verstrekken van leningen door banken.